Carotisendarterectomie

De carotis endarterectomie CEA is een klassieke vaatheelkundige ingreep waarbij de halsslagader ter hoogte van de splitsing halverwege de hals wordt uitgeruimd.

U wordt nuchter opgenomen de ochtend van de ingreep. De halsregio wordt geschoren. Pre-operatief heeft U een gesprek met de anesthesist. De ingreep gebeurt onder algemene verdoving en duurt ongeveer een uur.

De insnede verloopt over de schuine halsspier. De slagader wordt opgezocht en afgeklemd, overlangs geopend, en een ziek stukje binnenkant van de slagader wordt verwijderd. De buitenkant wordt daarna terug manueel dichtgehecht, al dan niet met inhechten van een stukje kunststof om de slagader te verbreden.

Na de ingreep gaat U voor 1 nacht naar intensieve zorgen. Ter hoogte van de hals heeft U een absorberend verband, en een redonpotje om oud bloed te evacueren. ’s Avonds mag U al eten. De dag na de ingreep gaat U terug naar uw kamer waar U meestal nog 1 nacht dan verblijft.

Risico’s van een carotis endarterectomie zijn lokaal in de hals en in de hersenen. Lokaal lopen er in de hals heel wat zenuwstructuren welke gekwetst kunnen worden. Na de ingreep kan er oa. heesheid optreden, kunnen er slikprblemen zijn, en kan er wat voosheid zijn in de omgeving van de incisie. Dikwijls zijn deze problemen tijdelijk.

Door het tijdelijk afklemmen van de slagader kunnen de hersenen wat minder zuurstof krijgen, of er kan op de klem een stukje uit de zieke slagader naar boven migreren. Dit kan een beroerte veroorzaken (kans maximaal 3%). Door de bloedverdunners en door het verhogen van de druk in de uitgeruimde ader kan er in de hersenen een bloeding optreden. Dikwijls zijn al deze problemen mild en tijdelijk, meer ernstige tot blijvende problemen blijven echter mogelijk bij deze op zich niet zware maar delicate ingreep.

Bij ontslag krijgt U concrete afspraken mee voor bloedverdunning. Een thuisverpleegster komt nog 10 dagen spuitjes bloedverdunners geven en de halswonde verzorgen. De hechtingen resorberen vanzelf. Controle wordt voorzien na een maand en nadien is elk jaar een duplex onderzoek van de halsslagaderen nodig.

U kan een afspraak maken bij Dokter Tom Berghmans voor een raadpleging in zijn prive-praktijk en in het Heilig Hart Ziekenhuis te Mol

Algemeen slagaderlijden

Overzicht van de klachten

Slagaderen of arteries zijn aanvoerende bloedvaten en ze voorzien de weefsels van de noodzakelijke zuurstof en voedingsstoffen. Deze arteries kunnen vernauwen (stenoseren) of dichtslibben (occluderen) vooral als gevolg van roken. Ook oa. diabetes, erfelijkheid, leeftijd, hoge bloeddruk en cholesterol kunnen slagaderproblemen uitlokken. Een deel van de behandeling is dan ook deze uitlokkende factoren corrigeren voor zover mogelijk.

De klachten zijn afhankelijk van de ernst, de uitgebreidheid, de lokalisatie en de snelheid van het vernauwen of dicht gaan van de slagader. In de benen gaat het van etalagebenen (claudicatio) naar pijn in rust tot het optreden van wonden of afsterven van weefsels. Naar de hersenen kan het een beroerte uitlokken, in de darmen een infarct. De slagaderen kunnen ook uitrekken (dilateren), wat in de buik kan leiden tot scheuren van een aneurysma (hartaderbreuk).

Er zijn voor al deze problemen meerdere behandelingsmogelijkheden, en wordt wordt steeds gezocht naar de minst invasieve en meest efficiënte optie. Opvolging nadien is zeer belangrijk omdat het probleem wel kan behandeld worden maar niet altijd genezen : soms zijn de jaren eropvolgend nieuwe procedures noodzakelijk.

Plaats van de klachten

Halsslagader

De halsslagader of arteria carotis ontspringt uit de grote lichaamsslagader (aorta) in de borstkas. Halverwege de hals splitst de halsslagader zich in een interna tak naar de hersenen en een minder belangrijke externa tak naar de hals- een aangezichtsstrukturen. De bloedtoevoer naar de hersenen heeft enkele reservewegen : ze gebeurt door beide halsslagaders en beide wervelslagaders die samenkomen in een ringvormige structuur in de hersenen van waaruit de verdere bloedvoorziening van de hersenen aftakt.

Als een van de aanvoerende vaten een vernauwing of zelfs opstopping (occlusie) vertoont, geeft dit dan ook niet altijd symptomen. Als van deze vernauwing kan een stukje afbreekt, of als er zich een klonter op vormt, welke dan migreert naar de hersenen, geeft dit frequent symptomen door zuurstoftekort of afsterven van een hersendeel. De symptomen zijn afhankelijk van welk deel van de hersenen het zuurstoftekort ondervindt, en van de uitgebreidheid van dit gebied. Er zijn ook andere oorzaken van een beroerte zoals bv. hartkleplijden van waaruit klonters kunnen wegschieten, het dichtslibben van bloedvaten in de hersenen zelf, of een bloeding.

De symptomen van een beroerte kunnen zijn:

  • éénzijdig krachtsverlies of verlamming van een hand, arm en/of been
  • tintelingen of een doof gevoel in een arm, hand en/of been
  • een periode van moeilijker kunnen spreken
  • afhangende mondhoek
  • een voorbijgaande blindheid aan één oog (amaurosis fugax)

Deze symptomen kunnen van korte duur zijn, maar ook definitief : Een TIA is een kleine beroerte waarvan de verschijnselen van korte duur zijn, een CVA is een beroerte met kans op blijvende letsels en uitval.

Onderzoek van de halsslagader

Duplex echografie van de halsslagaders wordt meestal als screeningsonderzoek verricht. CT angiografie of NMR angio zal worden gepland indien een belangrijke stenose wordt vermoed op duplex, hiermee kan de anatomie en de stenosegraad in beeld gebracht worden. CT/NMR-scan van het hoofd kan aangewezen zijn om te zien in hoeverre er al schade van de hersenen is opgetreden.

Als beeldvorming een vernauwing van 80% op de interna toont en de patiënt is klachtenvrij, wordt meestal geopteerd voor aanvullende chirurgische behandeling. Als de patiënt al een beroerte heeft doorgemaakt en er is een vernauwing van 70%, wordt ook een ingreep aangeraden.

De behandeling van een vernauwde halsslagader

Bij vernauwing wordt een bloedverdunner en een cholesterol verlagend middel opgestart. Hierdoor vermindert de kans op zowel een beroerte als een hartinfarct.

Bij belangrijke vernauwingen of symptomen is een operatie aangewezen, uw chirurg zal dit met u bespreken op basis van de beeldvorming. De keuze van operatie techniek alsook de risico’s van een ingreep zullen worden besproken. Met een operatie kan reeds opgetreden schade niet meer worden hersteld. Het is niet zinvol om een halsslagader die al helemaal dicht zit, opnieuw open te maken.